Voorschriften voor het veilig afsteken van consumentenvuurwerk

Lees eerst zorgvuldig de veiligheidsvoorschriften en gebruiksaanwijzing. Inspecteer het vuurwerk voor gebruik op gebreken. Gebruik wettelijk goedgekeurd feestvuurwerk van klasse 1.4G bestemd en geschikt voor particulier gebruik.

De wet tussen landen en deelstaten kan verschillen, maar ook tussen provincies, platteland en stadsgebieden kan een beperkt vuurwerkverbod gelden.

Overigens zijn stadsverboden in Nederland vaak in strijd met de landelijke wetgeving, zo heeft jurisprudentie in Hilversum bewezen, en zijn burgemeesters door de rechter teruggefloten (klik hier). Als vuurwerkliefhebber hoef je dus niet elke vervelende overheidsbemoeienis te pruimen, vuurwerk zelf afsteken is een lang verworven recht van alle Nederlanders. Het kabinet is niet voornemens nog meer soorten vuurwerk te verbieden (klik hier).

Maar er zijn genoeg redenen bepaalde vuurwerksoorten van vroeger weer toe te laten, zoals de oude oorspronkelijke kleine voetzoeker, de tourbillion of helikopter en bepaalde knalerwten.

In Nederland is de verkoop vanaf 12, 16 jaar en 18 jaar, afhankelijk van de zwaarte categorie van het vuurwerk.
Zie de tabel hieronder. Categorie I is het zogenaamde kindervuurwerk en het hele jaar te koop. Hoe men het verschil tussen 16 jaar en 18 jaar gaat controleren is echter de vraag, dat kan alleen maar met een geldig identiteitsbewijs. Je mag niet meer dan 25 kg (per persoon) kopen en in huis bewaren.

Voor vervoer in een gewone personen auto geldt een maximum van 300 kg consumentenvuurwerk 1.4G indien er ook een geschikte brandblusser met ten minste 2 kg bluspoeder aanwezig is. Overigens zijn vuurwerkbranden moeilijk te blussen, daar de verbranding van deze chemische samenstellingen grotendeels onafhankelijk zijn van de toevoer van de zuurstof uit de omringende lucht.

Bovendien kan het blussen gevaar opleveren omdat vuurpijlen, vuurwerkbatterijen en samenstellingen van mortierbuisjes zoals cakeboxen met enige snelheid en bereik van tientallen meters ver weg de vuurwerkeffecten uitwerpen. Het veiligste is dan ook bij een 1.4G vuurwerkbrand de auto snel te verlaten en alle deuren dicht te laten tot alles is uitgebrand. (Vooral dus géén deuren openen om met de brandblusser proberen te blussen!)

Inspecteer je vuurwerk vóór gebruik overdag bij goed daglicht. Waar is de boven- en onderkant, is dat in het donker ook nog goed te zien? Het per ongeluk wankel plaatsen of zelfs omgekeerd neerzetten van een zogenaamde cakebox of vuurwerkbatterij met meerdere effecten en mortierbuisjes kan gevaar opleveren.

Met het goedgekeurde vuurwerk is normaal niets mis mee, maar wanneer je ook nog beneveld bent door de alcohol en/of stevig drugsgebruik, lijkt opeens alles op illegaal (bootleg) of ondeugdelijk vuurwerk (klik hier). 
Dus is het geheel wel stabiel genoeg voor op de grond, of behoeft het extra ondersteuning. Is de lading niet kapot of lekt er kruit uit de verpakking, is de lont goed zichtbaar, ook in het donker?

Wanneer je nog niet volwassen bent, is gebruik onder volwassen toezicht sterk aanbevolen.
Gebruik vuurwerk alleen buitenshuis, tenzij anders staat vermeldt.
Brandend vuurwerk niet in de hand houden, uitzonderingsgevallen worden nadrukkelijk vermeld.

Bescherm je ogen met een goede sluitende veiligheidsbril. Let ook op risico’s voor omstanders. Houd toeschouwers op veilige afstand. Gooi nooit met vuurwerk en richt niet op mensen, dieren of objecten die schade kunnen ondervinden.

Steek niet meer dan één stuk vuurwerk tegelijk af.
Nooit vuurwerk afsteken uit wankele flessen of andere breekbaar schervende houders, maar uit een stevige buis.
Bewaar vuurwerk op een veilige en droge plaats, buiten bereik van kleine kinderen.
Voorkom voortijdige ontsteking door warmte, vonken, statische elektriciteit, chemicaliën of mechanische invloeden.

Alcohol consumptie, drugsgebruik en veilig afsteken van vuurwerk gaan beslist niet samen.
Kies een Bob uit, een volwassene die zich onthoudt van alcoholgebruik en die de leiding heeft over het door kinderen af te steken vuurwerk. Die bekend is met de veiligheidsregels en deze ook respecteert en bereid is die te tonen en over te dragen aan kinderen zodat ze er van kunnen leren.

Veroorzaak geen overlast of schade voor mens, dier, milieu en bezittingen. Steek geen vuurwerk af in de buurt van ziekenhuizen, verpleegtehuizen en andere bijzonder zorginstellingen. Verpest het niet voor een ander.

Nooit met vuurwerk knoeien door het onoordeelkundig uit elkaar te peuteren, te veranderen of aan elkaar te binden. Vuurwerk is geen speelgoed en behandel het daarom met respect. Gebruik het gezonde verstand.

Houd vuurwerk afsteken veilig, plezierig en legaal voor iedereen, voor jong en oud. Houd huisdieren binnen.                                                                              

 Vuurpijlen hebben soms kromme of half gebroken stokken of latten die daardoor een gebogen baan beschrijven. Ondeugdelijk vuurwerk zou door de handel teruggenomen moeten worden, met teruggave van het betaalde geld uiteraard.   

Vuurpijlen lanceren uit een stevig in de grond gestoken buis en waaruit de pijl makkelijk kan voortbewegen. Richt vuurpijlen, mortierbuizen, cakeboxen, Romeinse kaarsen en fonteinen kaarsrecht omhoog.

Indien nodig rondom extra ondersteunen met zakjes zand, of een paar zware straattegels. Vuurwerk altijd op een vlakke, harde en vrije stabiele ondergrond plaatsen, verwijderd van losliggend steen, brandbare objecten, auto’s, gebouwen, overhangende bomen of andere obstakels.

Een vlakke harde ondergrond kan plaatselijk worden verkregen door een gladde houten plaat op de grond te leggen, bijvoorbeeld op een grasmat.
Bewegend vuurwerk zoals vuurpijlen, sterren uit Romeinse kaarsen en mortierbommen hebben genoeg vrije ruimte en plaats nodig om los te komen en de lading veilig te verspreiden.

Met gehurkt lichaam en zijwaarts gestrekte arm de lont aansteken.
Gebruik veiligheidsaanstekers zoals aansteek lont of beter een windbestendige piëzo aansteker van het type ‘Blazer‘ of de 'micro torch' met blauwe hete steekvlam.
Direct met afgewend gezicht snel weg treden en afstand bewaren.

Hang nooit met hoofd of lichaamsdelen boven af te steken vuurwerk.
Direct voldoende afstand bewaren: minimaal 3 tot 5 meter bij statisch vuurwerk, 5 tot 10 meter of meer bij bewegend of hard knallend vuurwerk. Des te zwaarder het vuurwerk, des te groter de afstand.
Leg de voorraad beschermd tegen vonken ver van het af te steken vuurwerk.

Voorraden vuurwerk nooit in kleding of op het lichaam bewaren.
Draag bij voorkeur flexibele leren handschoenen en brandvertragende kleding van katoen, wol of leer, in ieder geval géén kunststof fleece of gewatteerd nylon.

Vuurwerk niet afsteken tijdens harde regen of bij windkracht boven 4 Bft. Vuurpijlen neigen horizontaal te gaan vliegen tegen de windrichting in, het zogenaamde windvaantjeseffect. Met sterke wind in je rug komen vuurpijlen dus jouw richting op.
Hete vonken, as en afvalproducten kunnen over een groot gebied in onverwachte windrichtingen uitstrooien.

Laat weigeraars of blindgangers minstens 15 minuten liggen.
Steek ze nooit opnieuw aan maar vernietig door met veel water te doorweken. 

Soms denken honden dat een rotje een stok is die je weggooit om te spelen. Met alle nare gevolgen van dien.
Consumentenvuurwerk is bij correct gebruik niet gevaarlijk, maar je dient er met een heldere geest wel verstandig mee om te gaan. Het is de gebruiker die zich soms onverantwoordelijk gedraagt en vuurwerk niet juist aanwendt of misbruikt.


Draag voor noodgeval een Gsm-telefoon op zak en neem een zaklantaarn mee. Altijd water bij de hand hebben: een emmer, een tuinslang onder druk, of een sloot in de buurt. In de winter kan bij lage temperatuur onder nul een sloot bevroren zijn of de tuinslang bevriezen. Een emmer water met een hand keukenzout bevriest minder snel.

Laat mensen weten dat je vuurwerk gaat afsteken en ga nooit alleen op pad.
Wees op de hoogte van de kortste weg naar de dichtst bijzijnde EHBO-post. Installeer het adres op GPS satelliet navigator, indien aanwezig. Het kan ook voor een ander nodig zijn.
Vuurwerkresten niet op straat achterlaten, maar ruim na afloop direct de rommel op. Daarna in de afvalbak deponeren. Wees er zeker van dat niets meer smeult, anders eerst met water doorweken.

Wees voorzichtig en veel plezier.

© IPA International Pyrotechnic Association 2015 Pyrotechniek en Vuurwerk
Wil je gelijkwaardig goedgekeurd consumentenvuurwerk van klasse 1.4G uit het buitenland voorzien van een Nederlandstalig etiket? (klik hier) voor het printen van etiketten. Kopieer het blad indien nodig, knip ze uit en gebruik een Pritt plakstift om ze te bevestigen.